Με τον τρόπο του Bertaina

Η μετάφρασή μου έχει, ομολογουμένως, κάποιες ατέλειες, που οφείλονται εν μέρει στο γεγονός ότι δεν μιλάω Σουαχίλι. Έχω προσπαθήσει, ωστόσο, να συλλάβω την ουσία της γλώσσας του συγγραφέα και πιστεύω ακράδαντα ότι η δική μου μετάφραση είναι πολύ πιο άρτια και ολοκληρωμένη από τις τρεις που έχουν προηγηθεί. Οι μεταφραστές (δεν χρειάζεται να αναφέρω τα ονόματά τους) είχαν όντως μια σχετική γνώση της αφρικανικής αυτής γλώσσας, και επιπλέον με τις επιχορηγήσεις που είχαν λάβει (οι πάντες γνωρίζουν με τι μηχανορραφίες και μεθοδεύσεις) από κάποια αναξιόπιστα ιδρύματα, είχαν τη δυνατότητα να ξοδεύουν αμέτρητες ώρες πάνω από τα λεξικά τους, προσπαθώντας να καταλήξουν αν η λέξη «Shikamo», για παράδειγμα, σημαίνει, «τα σέβη μου», «μη χειρότερα!» ή «χαϊδεύω τα πόδια σας». Εγώ, όμως, όντας μεγαλύτερος στην ηλικία, έχω ένα πλεονέκτημα, που εκείνοι ούτε καν μπορούν να φανταστούν!

Ένα απόγευμα (πρέπει να ήταν καλοκαίρι του 2015), καθώς περπατούσα στο κέντρο του Ναϊρόμπι, είδα σε μια πάροδο της λεωφόρου Κενυάτα, ένα μικρό αγγλόφωνο βιβλιοπωλείο. Μπήκα μέσα και άρχισα να περιεργάζομαι τα ράφια με την ποίηση. Ξαφνικά, στρέφοντας το βλέμμα μου αδιάφορα προς τα πίσω, τον είδα! Ήταν αυτός! Τον αναγνώρισα αμέσως από τα κατάλευκα μακριά μαλλιά του και τα σχιστά γαλανά του μάτια. Καθόταν αναπαυτικά σ’ έναν βελούδινο καναπέ και ξεφύλλιζε ένα περιοδικό. Κάθε τόσο γύριζε προς τη νεαρή, όμορφη γυναίκα που τον συνόδευε και της ψιθύριζε κάτι στο αυτί. Από τον συνένοχο τρόπο που χαμογελούσαν και οι δύο αντελήφθην ότι θα πρέπει να ήταν κάτι άκρως ερωτικό. Χωρίς να ντραπώ τον πλησίασα και τον χαιρέτησα εγκάρδια. Σηκώθηκε, μου έσφιξε δυνατά το χέρι και με τη βροντερή φωνή του είπε: «Habari» ‒ που ακόμη και σήμερα δεν ξέρω τι σημαίνει. Από εκείνη τη στιγμή ένιωσα ότι το πνεύμα του με είχε κυριολεκτικά κυριεύσει. Μπορεί λοιπόν, αγαπητέ αναγνώστη, η μετάφρασή μου να έχει μικρή σχέση με το πρωτότυπο, όμως απ’ όλους τους μεταφραστές, εγώ είμαι αυτός που τον γνώρισα και συνδέθηκα τόσο στενά μαζί του. Δεν ντρέπομαι λοιπόν να πω, ότι η μετάφρασή μου είναι η πιο έγκυρη και έγκριτη απ’ όσες έχουν υπάρξει και θα υπάρξουν – γιατί θα πρέπει να προσθέσω ότι δυστυχώς αυτός ο γίγαντας της Μαύρης Ηπείρου δεν είναι πια μαζί μας. Πέθανε πέρυσι από ανακοπή. Κάποιοι διέδωσαν ότι κρατούσε στα χέρια του τη μετάφρασή μου, όμως ο φθόνος τους δεν με αγγίζει. Η αλήθεια βρίσκεται ανάμεσα στις γραμμές του κειμένου μου· κι εκεί θα παραμείνει για πάντα ασφαλής.

Και οι γιατροί έχουν ψυχή!

Με τον τρόπο του Tate

Μου αρέσει να βλέπω τους γιατρούς να βήχουν δυνατά.
Ποιο είδος ανθρώπου θα άντεχε να πει:
«Λυπάμαι, κάναμε ό,τι μπορούσαμε!»
και λίγο μετά να προσθέσει:
«Το λογιστήριο βρίσκεται στο ισόγειο».
Δεν ξέρω πώς νιώθουν την ώρα εκείνη,
αλλά αν κρίνω από τον τρόπο
που διηγούνται τα περιστατικά της εβδομάδας,
όταν τις Κυριακές παίζουμε χαρτιά,
μάλλον αντιμετωπίζουν τους ασθενείς
όπως οι μηχανικοί των συνεργείων
τα χαλασμένα αυτοκίνητα.

Η δουλειά τους είναι όντως σκληρή.
Κάποιοι κάνουν μπάφο για ν’ αντέξουν,
ή το ρίχνουν στο ποτό.
Άλλοι τρώνε σε ακριβά εστιατόρια
συνοδευόμενοι από θλιμμένες escorts,
ή πάνε τα Χριστούγεννα στο Courchevel,
να πάρουν καθαρό αέρα.
Αρκετοί, έχοντας βυθίσει το νυστέρι
για χιλιοστή φορά
στη σάρκα ενός ετοιμοθάνατου,
καταπιάνονται με τη ζωγραφική
κι αρχίζουν να σχεδιάζουν «νεκρές φύσεις» με κανάτες και μήλα,
ή γράφουν ποιήματα σε δεκαπεντασύλλαβο
για τη «χαμένη αθωότητα» της παιδικής τους ηλικίας.

Κάποτε βέβαια θ’ αρρωστήσουν και αυτοί,
κι εγώ θα τύχει να βρίσκομαι στο νοσοκομείο που νοσηλεύονται,
(δέκα ορόφους πιο κάτω φυσικά),
καταπίνοντας αδιαμαρτύρητα τα πολύχρωμα χαπάκια
που θα μου βάζει στο στόμα η ωραία νοσοκόμα
(«μια ελαφρά πνευμονία είναι, μην ανησυχείτε»),
και θ’ αναρωτιέμαι τι σκέφτονται άραγε
τώρα που κι αυτοί πεθαίνουν.

— Χάρης Βλαβιανός