Η Σρεμπρένιτσα είναι η κορύφωση της παρανοϊκής «πολιτικής» και του εγκλήματος στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας. Αλλά δεν είναι απομονωμένο γεγονός ούτε τυχαίο. Ο δρόμος που οδήγησε σ’ αυτήν είναι η διαμόρφωση μιας «πολιτικής» που στηρίζεται στη βεβαιότητα της υλικής υπεροχής και στην ατιμωρησία. Με την κατάρρευση της Τιτοϊκής Γιουγκοσλαβίας και της ιδεολογίας της, ο εθνολαϊκισμός αναζήτησε την ευκαιρία του. Οι μικρές περιθωριακές ομάδες στη Σερβία, με τη στήριξη της Εκκλησίας, της Ακαδημίας και της Ένωσης Λογοτεχνών, διαμόρφωσαν ένα πυρήνα που υποστήριζε τον ρεβανσισμό και επικαλούνταν το έθνος, την Ιστορία και την θρησκεία.
Η συνάντηση αυτού του ρεύματος, μέσα από τη σύγκρουση για το Κόσοβο, με τον Μιλόσεβιτς, ο οποίος εκπροσωπούσε την υλική δύναμη του καθεστώτος, έδωσε φτερά στην άνοδο, την ενίσχυση και την προώθηση των πιο παράλογων αιτημάτων.
Η 8η σύνοδος του σερβικού κόμματος (Ένωση Κομμουνιστών της Σερβίας) τον Σεπτέμβριο του 1987 ήταν ο καταλύτης για την ανατροπή στην Σερβία και στην Γιουγκοσλαβία. Με τις διαγραφές, τον έλεγχο των ΜΜΕ και τη στελέχωση του μηχανισμού με δικούς του ανθρώπους, ο Μιλόσεβιτς ξεκίνησε τη μεγάλη επιχείρηση ελέγχου της Γιουγκοσλαβίας, μέσα από την ρητορική υπεράσπισης των Σέρβων. Σιγά σιγά οι λέξεις μετατράπηκαν σε σφαίρες, οι κομματικές αποφάσεις σε βομβαρδισμούς περιοχών και ο κυνισμός σε παρακρατικές συμμορίες. Η ιδεολογία του μαρξισμού μετατράπηκε μέσα από το φίλτρο του ολοκληρωτισμού σε έναν μηδενιστικό εθνολαϊκισμό, χωρίς στρατηγική αλλά με ευέλικτες εγκληματικές τακτικές. Τη διετία 1988-89 στη Σερβία συγκροτήθηκε το μεγαλύτερο εθνικιστικό κίνημα στη μεταπολεμική Ευρώπη με εκατομμύρια μαζών στους δρόμους και στις πλατείες.
Το 1991 άρχισε πια η αιματοχυσία με τον τεχνητό πόλεμο, για τα σύνορα στη Σλοβενία, για να αποσυρθεί ο στρατός τον Αύγουστο του 1991 στα εδάφη της Κροατίας, όπου ζούσαν Σέρβοι και να καταλάβει ως το τέλος του χρόνου το 28% των εδαφών της. Η καταστροφή του Βούκοβαρ μετά από τρίμηνο βομβαρδισμό, εκατοντάδων δολοφονημένων, που τους έβγαλαν από το νοσοκομείο, δεκάδων οικισμών και φυγής του πληθυσμού ήταν μια λαμπρή επιβεβαίωση της πολιτικής βίαιης επιβολής.
Στις αρχές Απριλίου 1992 οι παραστρατιωτικές δυνάμεις μπαίνουν στην ανατολική Βοσνία και οργανώνουν σφαγές σε πόλεις όπως η Μπιέλινα, το Πριέντορ, η Φότσα, το Ζβόρνικ, και τελικά στις 6 Απριλίου αρχίζει η πολιορκία του Σεράγεβου, η μεγαλύτερη στην ιστορία, από τις 6 Απριλίου 1992 ως τα τέλη Αυγούστου 1995. Σ’ αυτούς τους 41 μήνες σκοτώθηκαν από τους βομβαρδισμούς και τους ελεύθερους σκοπευτές 12.000 κάτοικοι, ανάμεσά τους 1.800 παιδιά, ενώ οι συνθήκες επιβίωσης ήταν βάρβαρες αφού οι άνθρωποι ζούσαν χωρίς ηλεκτρικό, θέρμανση και νερό και στερούνταν στοιχειώδη είδη διατροφής και με την καθημερινή απειλή του θανάτου.
Έτσι φτάσαμε από έγκλημα σε έγκλημα και από ατιμωρησία σε ατιμωρησία στη γενοκτονία της Σρεμπρένιτσα, η οποία ανάγκασε πλέον τη διεθνή κοινότητα, με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, να βομβαρδίσει τις θέσεις των Σερβοβόσνιων, να σταματήσει η σφαγή και να υπογραφεί στις 21 Νοεμβρίου 1995 η συμφωνία του Ντέιτον. Στη διάρκεια αυτού του οργίου της βίας και των σφαγών, από το 1991 ως το 1995, δεν έπεσε ούτε μια βόμβα στο έδαφος της Σερβίας. Ο ιδεολογικός μηδενισμός που επιβλήθηκε θα μπορούσε να εκφραστεί πληρέστερα από τον στρατηγό Μλάντιτς που μεταμορφώθηκε γρήγορα από κομμουνιστή σε εθνικιστή.
Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, τα πολιτικά κόμματα και τα ΜΜΕ χειραγώγησαν και διαμόρφωσαν την κοινή γνώμη που έμενε ασυγκίνητη στα εγκλήματα, ενώ ενίσχυε τους θύτες με «ανθρωπιστική» βοήθεια. Τα ΜΜΕ, υποστηριζόμενα από όλα τα κόμματα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων ατόμων και ομάδων, λησμόνησαν τη στοιχειώδη αποστολή τους να ενημερώνουν και να αναζητούν την αλήθεια και όχι να αποκρύπτουν ή να διαστρεβλώνουν και να «ερμηνεύουν» συνωμοσιολογικά τα γεγονότα. Η Σρεμπρένιτσα και οι σφαγές στη Γιουγκοσλαβία, δυστυχώς, παρουσιάστηκαν στην Ελλάδα με έναν παραληρηματικό τρόπο, όπου τα θύματα ήταν ένοχα ενώ οι θύτες δικαιώνονταν. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όταν το κτήνος βγει στην ιστορική επιφάνεια και η ιδεολογική πανοπλία χαριεντίζεται μαζί του, τότε η βαρβαρότητα καλύπτει όλο τον χώρο. Ο εθνικολαϊκισμός στη Σερβία στηρίχθηκε στο ιδεολόγημα της υπεράσπισης της αξιοπρέπειας του λαού, της θρησκείας και της ιστορίας, για να τα καταστρέψει όλα οδηγώντας σε ταπείνωση τις μάζες που κατέφυγαν σε παραληρηματικές θεωρίες συνωμοσίας. Η χειραγώγηση των ελίτ καταφεύγει πλέον στη γεωπολιτική για να εξηγήσει την ήττα με νέες θεωρίες συνωμοσίας που ανακαλύπτουν εξωτερικούς εχθρούς και τη μοιραία πέμπτη φάλαγγα. Ο φαύλος κύκλος πια συνεχίζεται με την παραγωγή νέων εχθρών, που ενισχύουν το μίσος, καταργούν τη σκέψη και επιβάλλουν τον αυτισμό ως υγιή κοινή γνώμη.
Η δύναμη του εθνολαϊκισμού του Μιλόσεβιτς είχε στοιχεία ενδυνάμωσης από το παρελθόν του μονοκομματικού καθεστώτος και της ανυπαρξίας πολίτη σε αυτό. Η τραγωδία της Γιουγκοσλαβίας δεν βοήθησε τις ελληνικές ελίτ να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν τι συνέβη, αφού η προσέγγισή της έγινε με ιδεολογικό τρόπο από όλο το πολιτικό φάσμα και τα ΜΜΕ. Σε ό,τι αφορά την Αριστερά, η οποία θα έπρεπε να έχει περισσότερη ευαισθησία, αυτή υπέκυψε πιο εύκολα στις θεωρίες συνωμοσίας. Η σταλινογενής Αριστερά, η οποία είναι και η βασική συνιστώσα της ελληνικής Αριστεράς, καταδικάζει βεβαίως τα εγκλήματα όταν προέρχονται από τον ιμπεριαλισμό, τον καπιταλισμό και τον φασισμό-ναζισμό. Όταν όμως τα εγκλήματα προέρχονται από αυτούς που έχουν «καλές προθέσεις», αυτά έχουν άλλη ποιότητα, αφού διευκολύνουν την πρόοδο και την απελευθέρωση της ανθρωπότητας. Από τον Στάλιν στον Μάο, τον Πολ Ποτ και τον Μιλόσεβιτς τα εγκλήματα δικαιώθηκαν αφού είχαν την πρόθεση να οδηγήσουν στην ευημερία και την κοινωνική απελευθέρωση. Αλλά εδώ βρίσκεται η κοινή ιδεολογική μήτρα του φασισμού και του σταλινισμού, αφού ο ιδεολογικός φανατισμός και η βεβαιότητα των στόχων δημιουργεί έναν χώρο απάθειας και εγκληματικής αμνήστευσης. Απαιτείται ένας άλλος τρόπος σκέψης και δράσης με υπεύθυνο τον πολίτη, τις αξίες και τους θεσμούς για να μην καταλήξουμε στη βαρβαρότητα.
Για να καταλάβουμε το μέγεθος της παραπληροφόρησης στην Ελλάδα αρκεί να ρωτήσουμε πότε έγινε ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία. Η πλειονότητα θα απαντήσει με βάση τους βομβαρδισμούς της Σερβίας το 1999, ενώ δεν θα αναφερθεί στην περίοδο 1991-1995, αφού τότε οι Σέρβοι κατακτούσαν εδάφη και βέβαια δεν επρόκειτο για πόλεμο.
Το τέλος του πολέμου θεωρείται σύμφωνα με τα ελληνικά ΜΜΕ ως η φρίκη του πολέμου!
