Για την πολιτική ένωση της Ευρωζώνης

Τον περασμένο Απρίλιο δημοσιεύσαμε το κείμενο της Ελληνικής πρωτοβουλίας «Για μια πολιτική ένωση της Ευρωζώνης», με το οποίο οι υπογράφοντες δεν εδήλωναν απλώς ότι στηρίζουν τις πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν από Γερμανούς και Γάλλους συναδέλφους τους, αλλά ότι θα συνεισφέρουν με τη σειρά τους με προτάσεις χρήσιμες για στην κοινή προσπάθεια. Σήμερα η ARB, η οποία υιοθέτησε και στήριξε αυτή την προσπάθεια από την αρχή, δημοσιεύει ολόκληρο το κείμενο με αυτές τις προτάσεις της ελληνικής πλευράς. Υπογράφουμε το κείμενο αυτό με σκοπό να συνεισφέρουμε στον διάλογο που έχουν ξεκινήσει Γάλλοι και Γερμανοί επιστήμονες με τρία Μανιφέστα για την πολιτική ένωση της Ευρωζώνης.[1] Υπογράφουμε ως πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μιας χώρας που υφίσταται τις σκληρότερες συνέπειες από την κρίση για την οποία η ίδια δεν είναι άμοιρη ευθυνών. Με βάση την παρόμοια εμπειρία και άλλων χωρών της Ευρώπης, το κείμενό μας προτείνει κυρίως τις πολιτικές που θεωρούμε αναγκαίες προκειμένου να αντιστραφεί η οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση που σήμερα απειλεί με διάλυση την Ευρωπαϊκή Ένωση και να περιοριστούν στο μέλλον τα σφάλματα που την επέφεραν. Α. Οι Θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ενωσης Το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχει στηριχθεί, από την ίδρυσή της, στην ισορροπία ανάμεσα στη διακυβερνητική συνεργασία και στην υπερεθνικότητα. Τα τελευταία χρόνια, η ισορροπία έχει διαταραχθεί πολύ σοβαρά. Η Συνθήκη της Λισαβόνας θέσπισε ένα νέο σχήμα με το τρίπτυχο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο - Πρόεδρος του Συμβουλίου Υπουργών - Ύπατος Εκπρόσωπος (Εξωτερικών). Αυτό το σχήμα αποδείχθηκε φραγμός στην πορεία προς την υπερεθνικότητα. Επεμβαίνοντας στο έργο του Συμβουλίου Υπουργών, αλλά και της Επιτροπής, ενισχύει τον διακυβερνητικό χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποδυναμώνει τους υπερεθνικούς θεσμούς. Το κατεξοχήν υπερεθνικό όργανο, η Επιτροπή, τείνει να μετατραπεί σε εκτελεστικό όργανο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου· και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν άρχισε ακόμη να ασκεί τις αυξημένες αρμοδιότητες που έχει με το νέο καθεστώς. Για να επανέλθει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην τροχιά της πολιτικής και οικονομικής ολοκλήρωσης, πρέπει να ενισχυθούν τα θεσμικά όργανα που θα την ωθήσουν προς αυτήν την κατεύθυνση. Η στελέχωση της Επιτροπής και ιδίως της προεδρίας της πρέπει να ενισχυθεί με προσωπικότητες ικανές να αντιστέκονται στις αντιδράσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η δημοσιονομική ενοποίηση, η οικονομική σύγκλιση και μια απαρέγκλιτη πορεία προς την πολιτική ένωση είναι βασικές προϋποθέσεις της δημοκρατικής νομιμοποίησης της Ευρώπης. Η κρίση θα αντιμετωπιστεί ριζικά μόνο αν η Ευρώπη ολοκληρώσει το ημιτελές οικοδόμημα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και άρει τα δομικά του ελαττώματα. Η παράλληλη πορεία προς την πολιτική ένωση της Ευρωζώνης θα βοηθήσει την Ευρώπη να υπερκεράσει όχι μόνο τους φραγμούς κατά της υπερεθνικότητας αλλά και την κρίση. Θα ήταν, ουσιαστικά, μια πειραματική φάση οικονομικής σύγκλισης και ολοκλήρωσης στην πορεία προς την πλήρη πολιτική και οικονομική ένωση όλων των χωρών της Ευρώπης. Β. Για τη σύγκλιση των χωρών της Ευρωζώνης Είναι προφανές ότι ο τρόπος αντιμετώπισης της κρίσης οδηγεί την οικονομία πολλών ευρωπαϊκών χωρών σε επικίνδυνη απόκλιση. Υποστηρίζοντας την πολιτική ένωση της Ευρωζώνης, οι διακηρύξεις των Γερμανών και Γάλλων συναδέλφων μας τονίζουν ότι η οικονομική της διακυβέρνηση θα πρέπει στο εξής να αποσκοπεί στη θωράκιση κατά των κρίσεων και στην αποκατάσταση ισχυρής θέσης στην παγκόσμια οικονομική σκηνή. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, όμως, δεν αρκεί η οικονομική μεγέθυνση. Η αρχή της οικονομικής σύγκλισης μεταξύ των χωρών-μελών έχει παραμεριστεί, με αποτέλεσμα τη διευρυνόμενη απόκλιση, ιδίως μεταξύ Βορρά και Νότου. Ξεκινώντας από την Ευρωζώνη, η οικονομική διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να αποκαταστήσει μία αξιόπιστη και σταθερή διαδικασία σύγκλισης μεταξύ των χωρών-μελών, με την οποία θα επιτύχουμε παραλλήλως τρεις σημαντικούς παράπλευρους στόχους: — θα στηρίξουμε την ευρωπαϊκή ιδέα και τη νομιμοποίηση της Ενωμένης Ευρώπης που έχει κλονιστεί επικίνδυνα από την κρίση· — θα αυξήσουμε την χειμαζόμενη πολιτική συνοχή της Ευρώπης· — και θα στηρίξουμε το Ευρώ ώστε να παραδοθεί στις επόμενες γενιές ισχυρό και βιώσιμο νόμισμα. Η σύγκλιση προϋποθέτει μια πολιτική που θα ενισχύσει τις επενδύσεις στις αποκλίνουσες χώρες και θα επιταχύνει την απορρόφηση της ανεργίας. Οι στόχοι αυτοί πρέπει να επιδιώκονται ταυτοχρόνως χωρίς να θεωρείται ότι ο ένας αρκεί για να επιτευχθεί και ο άλλος. Επιπλέον, η Ευρώπη πρέπει να θέσει έναν νέο στόχο, την καταπολέμηση της φτώχειας, ιδίως στις χώρες όπου η κρίση και η δημοσιονομική περιστολή επέφεραν μεγάλη μείωση εισοδημάτων και αποταμιεύσεων, αύξησαν την ανεργία και αποδυνάμωσαν τα δίκτυα κοινωνικής υποστήριξης των ευπαθέστερων ομάδων του πληθυσμού. Για να αντιμετωπιστούν τέτοια προβλήματα δεν αρκούν οι μεταρρυθμίσεις που επιδιώκουν αποκλειστικά την ευελιξία στις προσλήψεις, στις απολύσεις και στο επίπεδο των μισθών. Πρέπει να συμπληρωθούν με μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική σύγκλισης για την αντιμετώπιση της φτώχειας και τη διατήρηση των «δημοσίων αγαθών» τα οποία η κάθε χώρα από μόνη της δεν μπορεί να εξασφαλίσει. Γ. Για την προστασία των δημοσίων αγαθών Η Ευρωζώνη, ως πρόδρομος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οφείλει να διατηρήσει όσα δημόσια αγαθά έχουν κατά κανόνα μακροχρόνια απόδοση και διάχυτη οικονομική και κοινωνική επίδραση, όπως είναι: — Η πολύπλευρη προστασία του περιβάλλοντος (έδαφος, υπέδαφος, θάλασσα, ατμόσφαιρα, αστικά συμπλέγματα). Η σύγκλιση στα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος είναι αναγκαίο συμπλήρωμα της σύγκλισης των οικονομιών. — Η διασφάλιση της ειρήνης στον γεωπολιτικό περίγυρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η προστασία των εξωτερικών συνόρων της. Οι χώρες που κείνται στα ευάλωτα σύνορα της Ένωσης και φέρουν μεγαλύτερο βάρος πρέπει να στηριχθούν αναλογικά περισσότερο. — Η ορθολογική διαχείριση της εισροής και ενσωμάτωσης προσφύγων και μεταναστών.... Ορισμένες συνοριακές χώρες φέρουν μέχρι σήμερα σχεδόν όλο το βάρος, ενώ το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με κοινή ευρωπαϊκή πολιτική. Σε περιόδους παγκόσμιας κρίσης, εξάλλου, πρέπει να λαμβάνονται μέτρα αντιμετώπισης της φτώχειας και της ανεργίας με διευρωπαϊκά προγράμματα και με τους εξής στόχους: — τη δημιουργία δικτύων προστασίας των φτωχών που θα υπαγορεύονται από ενιαίες αρχές και θα ακολουθούν εναρμονισμένα πρότυπα· — την επανεκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση των ανέργων· — τη θέσπιση δικτύου ενδοκρατικής και διευρωπαϊκής κινητικότητας ανέργων και κινήτρων για αναζήτηση εργασίας σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Δ. Για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη φορολογία στην Ευρωζώνη Η πολιτική και οικονομική ενδυνάμωση της Ευρωζώνης προϋποθέτει την ενίσχυση του μηχανισμού δημοσιονομικής εποπτείας ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος δημοσιονομικού εκτροχιασμού στις επιμέρους χώρες-μέλη. Από την άλλη πλευρά, η κρίση απέδειξε ότι ο μηχανισμός αυτός χρειάζεται ευελιξία στον υπολογισμό των ελλειμμάτων και στην αντιπαράθεσή τους με τις επενδύσεις σε καίριους τομείς για το μέλλον της Ευρώπης. Η δημοσιονομική προσαρμογή δεν θα πρέπει να είναι απότομη για δαπάνες που αφορούν υγεία, κοινωνική προστασία και παιδεία. Σε περιόδους δημοσιονομικών κρίσεων αυτές οι δαπάνες περιορίζονται κατά προτεραιότητα. Επιφέρουν, όμως, βραδυφλεγή αλλά μακροπρόθεσμη ζημία, μειώνοντας το δυναμικό της οικονομίας και την ποιότητα της μελλοντικής μεγέθυνσης. Η κρίση ανέδειξε και το κρίσιμο θέμα της διαχείρισης του δημόσιου χρέους. Στηρίζουμε την άποψη των γάλλων συναδέλφων ότι η μόνη οριστική λύση του προβλήματος θα ήταν να μπουν σε κοινή δεξαμενή τα χρέη των χωρών της Ευρωζώνης, πάντοτε όμως υπό την προϋπόθεση της αυξημένης δημοσιονομικής εποπτείας. Είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να εφαρμόσει αποτελεσματική και υπεύθυνη νομισματική πολιτική. Ένα Ευρωπαϊκό ταμείο απόσβεσης χρέους θα ήταν επίσης μια ρεαλιστική λύση την οποία έχουν προτείνει σύμβουλοι της γερμανικής κυβέρνησης χωρίς να γίνει αποδεκτή. Οι βάσεις μιας νέας φορολογικής πολιτικής της Ευρωζώνης θα ήταν οι εξής: — Η θέσπιση νέου πλαισίου κανόνων που θα εξασφαλίζει τη φορολογική ισονομία. — Η εναρμόνιση της φορολογίας όχι μόνο στους φόρους αγαθών και υπηρεσιών, αλλά και στην άμεση φορολογία. Γι’ αυτό συμφωνούμε με την πρόταση των γάλλων συναδέλφων σχετικά με τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, με την ευνόητη προϋπόθεση ότι θα είναι εύλογος και ακριβοδίκαιος. — Η εναρμόνιση της φορολογίας κερδών σε όλες τις χώρες, ώστε το μεν κράτος-μέλος να επιβάλλει ένα μέρος του φόρου, η δε αρμόδια ευρωπαϊκή αρχή ένα άλλο. — Η εναρμόνιση της φορολογίας κινητών συντελεστών παραγωγής και η εισαγωγή ενός εύλογου διευρωπαϊκού φόρου κεφαλαιακών ανατιμήσεων. — Η καταπολέμηση του προβλήματος των φορολογικών παραδείσων με διεθνείς συμφωνίες και με κατάλληλες εσωτερικές νομοθεσίες. — Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής με ενιαία πρότυπα, κοινή εκπαίδευση σε κοινά προγράμματα φορολογικών ελέγχων, κοινή νομοθεσία χρηματικών ποινών, και κοινούς ποινικούς κανόνες κατά της δωροληψίας και της δωροδοκίας. — Η θέσπιση ενός αποτελεσματικού συστήματος ελέγχων ώστε να αποφεύγεται ο ενδοευρωπαϊκός ανταγωνισμός παροχής φορολογικών προνομίων. Χρειάζεται, όμως, και μια παράλληλη πρόβλεψη που θα παρέχει κατά περίπτωση τη δυνατότητα σε ορισμένες χώρες ή περιφέρειες της ΕΕ και μόνο σε περιστάσεις παροδικής ανάγκης, να διευκολύνουν ειδικές κατηγορίες επενδύσεων και για περιορισμένο χρόνο, μειώνοντας φορολογικούς συντελεστές ή παρέχοντας μερικευμένες φορολογικές απαλλαγές. Ε. Νομισματική πολιτική για την οχύρωση της Ευρωζώνης κατά των κρίσεων Η Ευρωζώνη χρειάζεται ένα βελτιωμένο πλαίσιο άσκησης της νομισματικής πολιτικής που θα υπηρετεί αποτελεσματικότερα τις εξής ανάγκες: — Τον περιορισμό της αστάθειας και των υψηλών ανατιμήσεων του Ευρώ ώστε να διατηρούνται οι ισορροπίες με άλλα αποθεματικά νομίσματα και να προστατεύονται οι ευρωπαϊκές εξαγωγές από επιθετικές πολιτικές ισοτιμιών που θα ακολουθούν άλλες χώρες. — Την ομαλή διαχείριση των χρεωγράφων των κρατών-μελών της Ευρωζώνης ώστε να περιορίζονται οι υπερβολικές ή κερδοσκοπικές διακυμάνσεις στις τιμές και τις αποδόσεις τους. — Τη συστηματικότερη παρακολούθηση του χρέους του ιδιωτικού τομέα σε όλες τις χώρες, ώστε να προλαμβάνονται οι κρίσεις από την υπερχρέωση αυτού του είδους. Η ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση κρίσεων που προκαλούνται από υπερβολική ιδιωτική μόχλευση. Γι’ αυτόν τον σκοπό απαιτείται ένα πληρέστερο πλαίσιο εποπτείας του τραπεζικού τομέα και των χρηματαγορών. — Την ενίσχυση των μηχανισμών παροχής ρευστότητας σε οικονομίες όπου σημειώνεται μεγάλη εκροή κεφαλαίων ώστε να αντισταθμίζονται οι ανώμαλες επιπτώσεις των εκροών. — Τη θέσπιση κοινών προτύπων ρύθμισης των χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων. Για την οικονομική διακυβέρνηση της Ευρωζώνης, η συγκρότηση κοινών προτύπων είναι η υποδομή που θα ολοκληρώσει την ενοποιητική επίδραση του κοινού νομίσματος. ΣΤ. Κοινά ρυθμιστικά πλαίσια Η Ευρωπαϊκή ενοποίηση επιβάλλει την θεσμοθέτηση κοινών ρυθμιστικών πλαισίων και προτύπων, όχι μόνο στις χρηματοοικονομικές αγορές αλλά και σε πολλά άλλα οικονομικά και κοινωνικά πεδία. Η ανάγκη κοινών πλαισίων γίνεται επιτακτική, παραδείγματος χάριν, στις αγορές ενέργειας και περιβάλλοντος, αλλά και στην εκπαίδευση. Η θέσπιση κοινών προτύπων και ρυθμιστικών πλαισίων στην Ευρωζώνη θα επιταχύνει την οικονομική σύγκλιση αλλά και τη γενικότερη ενοποίηση των αγορών και των ευρωπαϊκών οικονομικών και κοινωνικών θεσμών. Ζ. Για τη μακροχρόνια καταπολέμηση της σημερινής κρίσης Πρωτεύοντα ρόλο στην πολιτική που θα ακολουθήσει η Ευρωζώνη για να αντιμετωπίσει τη σημερινή κρίση και να αμβλύνει τις μελλοντικές πρέπει να έχουν οι επενδύσεις υποδομών σε τομείς καίριους για το μέλλον της Ευρώπης και κυρίως στις αποκλίνουσες χώρες. Η σημερινή συγκυρία χαμηλών επιτοκίων είναι μοναδική ευκαιρία να χρηματοδοτηθεί ένα εκτεταμένο πρόγραμμα επενδύσεων στην Ευρωζώνη. Ενδεικτικά παραδείγματα είναι τα εξής. — Επενδύσεις σε περιοχές ή πόλεις με ευαίσθητο πολιτισμικό περιβάλλον, π.χ., Σικελία, Πελοπόννησος, ή ιστορικές ολλανδικές, βελγικές, γαλλικές, ιβηρικές και μεσογειακές πόλεις. — Επενδύσεις σε απομονωμένες περιοχές, π.χ. νησιωτικά συμπλέγματα της Βαλτικής και της Μεσογείου. — Επενδύσεις σε υποδομές περιοχών με ευαίσθητο φυσικό περιβάλλον όπως π.χ., δάση και υδροβιότοποι σε παραδουνάβειες περιοχές και στις Βαλτικές χώρες, υδροφόροι ορίζοντες σε περιοχές της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, ευαίσθητες ακτές της Γαλλίας, των Ιβηρικών χωρών, της Ιταλίας και της Ελλάδας. Η μελέτη, χρηματοδότηση και πραγμάτωση των επενδύσεων αυτών πρέπει να συνδεθούν: — με διευρωπαϊκά επιχειρηματικά σχήματα που θα εκτελέσουν τα μεγάλα έργα υποδομής· — με την ανάπτυξη ζωνών εφαρμοσμένης βιομηχανικής έρευνας και ανάπτυξης στις χώρες της Ανατολικής και της Νότιας Ευρώπης, με συμμετοχή του Δημοσίου αλλά και επιχειρήσεων, τόσο από το κράτος υποδοχής των επενδύσεων όσο και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες· — με μια νέα Ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική που θα χρηματοδοτεί την έρευνα και θα προάγει τη βιομηχανική καινοτομία· — με την προαγωγή της τεχνογνωσίας σε θέματα ποιότητας και καινοτομίας σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες. Στην έγκριση και στην εποπτεία των επενδύσεων από ειδικευμένα όργανα της Ένωσης πρέπει να παίξει σημαντικό ρόλο η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, συμμετέχοντας στη χρηματοδότησή τους με νέα, ευρύτερα προγράμματα. Η. Ένα «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την οικονομική σύγκλιση» Για να συνδυαστεί με θεσμικό τρόπο και μακροχρονίως η καταπολέμηση της σημερινής κρίσης με ένα προγραμμα επενδύσεων, προτείνουμε ένα Σύμφωνο για την Οικονομική Σύγκλιση των χωρών της Ευρωζώνης [Agreement for the Economic Integration of the Eurozone, AEIE] με στόχο ένα πρόγραμμα διευρωπαϊκών επενδύσεων υποδομής. Το Σύμφωνο θα στοχεύει βραχυχρονίως στην αντιμετώπιση της ύφεσης και της ανεργίας στις αποκλίνουσες ευρωπαϊκές χώρες [ΑΕΧ] και μακροχρονίως στην ανάπτυξη των οικονομιών και της τεχνογνωσίας τους και στη μείωση της υστέρησής τους συγκριτικά με τις συγκλίνουσες ευρωπαϊκές χώρες [ΣΕΧ]. Ένα τέτοιο Σύμφωνο θα έδινε, ενδεικτικώς, τις παρακάτω δυνατότητες σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση: — Να προωθήσει την επαγγελματική κατάρτιση και την επανεκπαίδευση με έμφαση στη σύγκλιση των δεξιοτήτων και των ευκαιριών απασχόλησης στις επιμέρους χώρες. — Να υποστηρίξει την έρευνα σε τομείς αιχμής, όπως η ενέργεια και το περιβάλλον. — Να εξασφαλίσει την ενδοευρωπαϊκή διάχυση των επενδύσεων και της σχετικής τεχνογνωσίας αναθέτοντας τα σχετικά τεχνικά έργα σε κοινοπραξίες κατασκευαστικών εταιριών των συνεργαζομένων ΠΕΧ και ΚΕΧ. — Να αξιοποιήσει το δυναμικό που διαθέτει όντας η μεγαλύτερη ναυτιλιακή δύναμη του κόσμου, χάρη στις ναυτιλιακές ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Νορβηγία). Η αξιοποίηση αυτή προϋποθέτει την καταπολέμηση των σημαιών ευκαιρίας με διεθνείς συμφωνίες και με ειδικά τέλη ελλιμενισμού εις βάρος τους· και τη διατήρηση ή περαιτέρω μείωση της σχετικά χαμηλής φορολογίας των πλοίων υπό ευρωπαϊκές σημαίες με βάση την χωρητικότητά τους. — Να συνδέσει τις δυνατότητες αυτές με επενδύσεις σε δίκτυα υπερποντίων θαλασσίων μεταφορών με κόμβους λιμένες της Βαλτικής, του Ατλαντικού και της Μεσογείου. — Να συνδέσει τα θαλάσσια αυτά δίκτυα με νέα χερσαία δίκτυα συγκοινωνιών και μεταφορών σε άξονες Βορρά-Νότου και Ανατολής-Δύσης. Επίμετρο Την κρίσιμη αυτή στιγμή, η πολιτική ένωση της Ευρωζώνης φαίνεται η μόνη σωτήρια κίνηση για την ενωμένη Ευρώπη. Προωθώντας στις χώρες-μέλη την οικονομική σύγκλιση και τη δημοσιονομική και φορολογική εναρμόνιση, θα δείξει τον δρόμο και για τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και στηρίζοντας στα ισχυρά αυτά θεμέλια το κοινό νόμισμα, την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική ειρήνη και την πολιτισμική και πολιτική ενότητα, θα προσδώσει την αναγκαία δημοκρατική νομιμοποίηση στην πολιτική ένωση της ευρύτερης Ευρώπης. Ωστόσο, η κρίση που μαστίζει την Ευρώπη δεν είναι μόνον οικονομική – είναι και κοινωνική και βαθύτατα πολιτική. Μια υγιής οικονομία προϋποθέτει ένα εξίσου υγιές ήθος, καθοριστικό για τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και γενικότερα της κοινωνίας, αλλά και για τον σεβασμό των πολιτών προς τους νόμους, εθνικούς και ευρωπαϊκούς. Η πολιτική ένωση προϋποθέτει την ενοποίηση των γενικών αρχών και των νομικών κανόνων που θα διέπουν τη δημόσια διοίκηση όλων των κρατών της Ευρωζώνης και μελλοντικώς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, όμως, προϋποθέτει μια κοινή ευρωπαϊκή συνείδηση που θα προσδώσει κύρος και νομιμότητα στους κανόνες αυτούς – και η ευρωπαϊκή συνείδηση, όπως και το ήθος, είναι θέματα παιδείας. Ο θεμελιώδης κοινός λόγος της ευρωπαϊκής ιδέας είναι η συμπληρωματικότητα της διαχρονικής συμβολής όλων των ευρωπαϊκών χωρών στον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Αυτό είναι το βαθύτερο νόημα της ευρωπαϊκής ενότητας και η νομιμοποίησή της. Για να γίνει κοινό κτήμα όλων των Ευρωπαίων, οι χώρες της Ευρωζώνης πρέπει να προχωρήσουν το ταχύτερο σε μια πειραματική σύγκλιση της εκπαιδευτικής και πολιτισμικής πολιτικής τους, με στόχο την εξοικείωση των νέων γενεών με το κοινό υπόβαθρο της ευρωπαϊκής ιδέας που είναι ο ευρωπαϊκός ανθρωπισμός. ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ Σπύρος Αμούργης, Ομότιμος Καθηγητής Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου της Πολιτείας της Καλιφόρνιας, Πρόεδρος της ΑΔΙΠ (2006-2012), Πρόεδρος του Συμβουλίου της ΑΣΚΤ από το 2012. Περικλής Σ. Βαλλιάνος, Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μανώλης Βασιλάκης, Διευθυντής της Athens Review of Books. Άγγελος Δεληβοριάς, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην Διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη. Γιώργος Β. Δερτιλής, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Directeur d'études, École des Hautes Études en Sciences Sociales, Paris. Νικηφόρος Διαμαντούρος, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής (2003-2013), μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Σταύρος Ζουμπουλάκης, Συγγραφέας. Σταύρος Θωμαδάκης, Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ηλίας Κατσούλης, Καθηγητής Πολιτικής Κοινωνιολογίας. Π. Κ. Ιωακειμίδης, Ομότιμος Καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Γιάννης Μ. Ιωαννίδης, Καθηγητής Οικονομικών στην τιμητική έδρα “Max and Herta Neubauer” του Πανεπιστημίου Tufts. Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΙΝΕ/ΕΙΕ). Θεόδωρος Κουλουμπής, Ομότιμος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστημίου Αθηνών και αντιπρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ. Παναγιώτης Πικραμμένος, Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ., πρώην Πρωθυπουργός. Βασίλης Θ. Ράπανος, Καθηγητής Οικονομικών Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος. Χρήστος Ροζάκης, Ομότιμος Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου, Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου του Συμβουλίου της Ευρώπης. Πρώην Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Βασίλειος Σκουρής, Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Πρόεδρος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παύλος Σούρλας, Ομότιμος Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων. Καλλιόπη Σπανού, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών, Συνήγορος του Πολίτη. Μιχάλης Σταθόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Βλέπε και: Υπογραφές στήριξης της Ελληνικής Πρωτοβουλίας για την πολιτική ένωση της Ευρωζώνης [1] Πρόκειται για το κείμενο του ομίλου Glienicke Grup (Γερμανία) και το Μανιφέστο ομάδας 15 Γάλλων διανοουμένων, τα οποία δημοσίευσε η Athens Review of Books στο τεύχος Απριλίου 2014, καθώς και για το κείμενο του ομίλου Eiffel (Γαλλία).

Για την πολιτική ένωση της Ευρωζώνης

Σύνδεση