«Το αντίθετο της μνήμης δεν είναι η λήθη αλλά η ιστορία»
(Πασκάλ Μπρυκνέρ)
Η Athens Review of Books αναλαμβάνει την πρωτοβουλία, σε συνεργασία με μια ομάδα νέων ερευνητών, καθοδηγούμενη από μια επιτροπή καταξιωμένων επιστημόνων, να συλλέξει και να επεξεργαστεί επιστημονικά τα τεκμήρια και τα διάφορα υλικά για τη μελέτη του φαινομένου της τρομοκρατίας στη χώρα μας μεταπολιτευτικά, όχι για να κάνει αστυνομικό ρεπορτάζ ή να τροφοδοτήσει τη μνησικακία, αλλά για να βοηθήσει να φύγουμε από το θολό πεδίο των υποκειμενικών αναμνήσεων και σκοτεινών επιθυμιών και να αποκτήσουμε τα εφόδια εκείνα που είναι απαραίτητα για να γραφτεί η ιστορική αλήθεια. Δεν μας ενδιαφέρει η θερμή μνήμη, η ζεστή πίστη, αλλά η κριτική γνώση και η νηφάλια επιστημονική εξέταση. Είναι απαραίτητη λοιπόν η ψηφιοποίηση όλων των τεκμηρίων και στοιχείων, ώστε επιστημονικά οργανωμένα να απόκεινται σε ένα ενιαίο ηλεκτρονικό αρχείο, το οποίο θα είναι ανοικτό, προσβάσιμο από κάθε ερευνητή και διαθέσιμο στην επιστημονική έρευνα. Ας γίνει κι έτσι, με ιδιωτική πρωτοβουλία, αφού η Ελληνική Πολιτεία δεν φιλοτιμήθηκε να το πράξει όπως έκαναν άλλες ευρωπαϊκές χώρες με λιγότερη τρομοκρατική δράση – και πάντως όχι διάρκειας μισού αιώνα. Όσο περισσότερες επιστημονικές έρευνες, πτυχιακές εργασίες, διδακτορικά, άρθρα, δοκίμια, βιβλία, ντοκιμαντέρ κ.λπ. εκπονηθούν τόσο θα έχουμε συμβάλει στην κριτική αποτίμηση της μακράς περιόδου κακοποίησης της δημοκρατίας, που (οφείλει να) είναι η δουλειά της ιστορίας ως επιστήμης. Ενόψει αυτής της μεγάλης προσπάθειας θα υπάρξει επίσημη και αναλυτική παρουσίαση του φιλόδοξου αυτού προγράμματος.
Εδώ θα παρουσιάσουμε όσο γίνεται πιο σύντομα κάποια δεδομένα που αποδεικνύουν ότι κανείς και καμιά κυβέρνηση δεν υπέστησαν δεινότερα τρομοκρατικά πλήγματα όσο η οικογένεια Μητσοτάκη και η Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στα 27 χρόνια της δράσης των τρομοκρατικών οργανώσεων έως την εξάρθρωση της «17Ν». Ωσάν οι τρομοκράτες να είχαν «βεντέτα» με τον Κ. Μητσοτάκη, κτυπούσαν λυσσωδώς από την ώρα που εξελέγη στην ηγεσία της ΝΔ. Κορυφαία πράξη του δράματος αναμφίβολα είναι η δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη, στις 26 Σεπτεμβρίου 1989. Ωστόσο, είχαμε και τις δυο απόπειρες δολοφονίας του ίδιου του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
Η πρώτη στις 3 Δεκεμβρίου 1984, όταν η Νέα Δημοκρατία οργάνωσε συγκέντρωση διαμαρτυρίας για τη λογοκρισία των ανακοινώσεών της από την κρατική ΕΡΤ, που είχε το μονοπώλιο της τηλεοπτικής ενημέρωσης εκείνη την εποχή. Τοποθετήθηκε τότε ισχυρός εκρηκτικός μηχανισμός στην εξέδρα απ’ όπου θα μιλούσε ο πρόεδρος της Ν.Δ. Όπως έχει δηλώσει ο Κ. Μητσοτάκης, του τηλεφώνησε ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξεως, Γ. Σκουλαρίκης, ζητώντας του να μην πάει στη συγκέντρωση (!) κι εκείνος απάντησε: «Δικό μου καθήκον είναι να πάω να μιλήσω και δικό σου είναι να με προστατεύσεις»! Κατόπιν τούτου, ο υπουργός αναγκάστηκε να δώσει εντολή να εξουδετερώσουν τον μηχανισμό 20 λεπτά πριν εκραγεί.
Δεύτερη απόπειρα εναντίον του έγινε από τον υπαξιωματικό της Αεροπορίας Μιχάλη Παυλή στο Δημοτικό Θέατρο της Μυτιλήνης, στις 22 Οκτωβρίου 1989, όπου θα μιλούσε σε λίγες ώρες ο Κ. Μητσοτάκης, οπότε εξερράγη στα χέρια του Παυλή ο εκρηκτικός μηχανισμός. Οι έρευνες δεν προχώρησαν κατ’ ελάχιστον πέρα από τον Παυλή, γιατί δεν υπήρχε πολιτική βούληση. Η «17Ν» έβγαλε στις 31.10.1989 πολυσέλιδη προκήρυξη ισχυριζόμενη ότι ο Παυλής ήταν «ευαίσθητος, έντιμος και θαρραλέος αγωνιστής». Και ότι η βόμβα αυτή «ήταν μια βίαια δυναμική έκφραση μιας έντονης πολιτικής αποδοκιμασίας και διαμαρτυρίας για το γεγονός ότι ένας άνθρωπος σαν τον Μητσοτάκη έρχονταν στη Μυτιλήνη...». Το περιεχόμενό της όσο και όλων των προκηρύξεων του 1989 είχαν ένα στόχο: Να μη γίνει κυβέρνηση η Νέα Δημοκρατία, να προβάλλουν όσο περισσότερα εμπόδια μπορούσαν στην πορεία προς την πρωθυπουργία στον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.
Συναγωνίζονταν τον έξαλλο αυριανο-παπανδρεϊσμό σε ύβρεις εναντίον τού ενιαίου τότε Συνασπισμού που συνεργαζόταν με τη Ν.Δ. και επαινούσαν όσους αποχωρούσαν από το ΚΚΕ συγκροτώντας το ΝΑΡ. Από τους πρώτους που αποχώρησαν ήταν ο Κοτζιάς, ο Γράψας και άλλοι φανατικοί σταλινικοί. Σ’ αυτή την προκήρυξη η «17Ν» έδινε εξηγήσεις για το πώς έσκασε η βόμβα στα χέρια του «απλού, ανένταχτου αγωνιστή της Αριστεράς» Μιχάλη Παυλή, όπως φανταζόμαστε ότι θα έδινε εάν ο Ξηρός πέθαινε και δεν μιλούσε. (Επαινούσε επίσης τους «λαϊκούς αγωνιστές» Σμυρναίο και Μαρίνο). Αυτή η προκήρυξη ακολούθησε τις δύο προκηρύξεις μετά τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη. Παρά τις συλλήψεις του 2002, μένουν αναπάντητα τα ουσιαστικά ερωτήματα ποιος/ποιοι, γιατί και με ποιο σκοπό αποφάσισαν αυτή τη δολοφονία, όπως και τις άλλες, ποιοι και γιατί αποφάσισαν τις δύο απόπειρες δολοφονίας του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως έκανε ό,τι ήταν δυνατόν ώστε να παραμείνει στο σκοτάδι η ίδρυση και η πρώτη τουλάχιστον δεκαετία της τρομοκρατικής οργάνωσης και των παραφυάδων της.
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, επανειλημμένως, μετά τις συλλήψεις, είχε ζητήσει να διερευνηθούν οι υποθέσεις αυτές, αλλά φωνή βοώντος εν τη ερήμω... Αντιθέτως, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ συμπεριφερόταν ωσάν το ζήτημα της τρομοκρατίας να είχε κλείσει με τις συλλήψεις μερικών λούμπεν δολοφόνων. Ενώ θα έπρεπε να θεωρεί ότι έγινε μια πολύ καλή αρχή.
Αν μελετήσει κανείς εις βάθος τις τρομοκρατικές ενέργειες (όλων των τρομοκρατικών ομάδων) σε σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις, τα συμπεράσματα οδηγούν αβίαστα ότι μόνιμο και μεγάλο θύμα της τρομοκρατικής δράσης ήταν η Ν.Δ. και ιδιαίτερα την περίοδο Μητσοτάκη. Από τον Νοέμβριο του 1988 παρεμβαίνουν στο σκάνδαλο Κοσκωτά χαρακτηρίζοντάς τον «ερασιτέχνη κλεφτοκοτά» εν αντιθέσει με τους «επιστήμονες, επαγγελματίες απατεώνες», με τους οποίους οι «Μητσοτάκης, Έβερτ και σία» είναι «ένοχοι και συνένοχοι».
Το 1989 θα επιδοθούν σε μπαράζ επιθέσεων εναντίον δικαστών για να τους τρομοκρατήσουν: δολοφονία εισαγγελέα Κ. Ανδρουλιδάκη (10.1.1989), τραυματισμός του αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου Π. Ταρασουλέα (18.1.1989), δολοφονία αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου Αν. Βερνάρδου (23.1.1989) από την «1η Μάη». Στη σχετική προκήρυξη της «17Ν» οι τρομοκράτες τόνιζαν: «Αν οι σημερινοί κυβερνήτες του ΠΑΣΟΚ είναι κλέφτες και καταχραστές του δημοσίου χρήματος, οι χτεσινοί της Ν.Δ. και σημερινοί ηγέτες της είναι οι μέγιστοι αρχικλέφτες». Με προκήρυξη στις 2.2.1989 έκαναν επίθεση σε Τύπο-Δικαιοσύνη. Στις 22.2.1989 θα τοποθετήσουν βόμβες σε ακατοίκητα σπίτια. Λίγο πριν από τις εκλογές της 18ης Ιουνίου αποπειράθηκαν να δολοφονήσουν τον Γιώργο Πέτσο (8.5.1989), προτρέποντας τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν: «Άκυρο-17Ν, Αποχή, Λευκό».
Στις 11.5.1989 η «17Ν» μιλούσε περί «κλεφτών/ερασιτεχνών του ΠΑΣΟΚ», «αρχικλεφτών/επαγγελματιών της Ν.Δ.». Με νέα προκήρυξη επέμενε στο λευκό-άκυρο (1.6.1989). Στις 9.6.1989 η «17Ν» και ο ΕΛΑ πέταξαν φέιγ βολάν με το σύνθημα «Άκυρο - 17Ν, Λευκό, Αποχή». Παράλληλα, μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων του ΕΛΑ. Στις 13.6.1989 δημοσιεύθηκε το αυριανικής αποφοράς πόρισμα του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Δ. Ευθυμιάδη. Αυτό το χαλκευμένο «πόρισμα» το χρησιμοποίησε η «17Ν» για να δικαιολογήσει τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη, βάζοντας τίτλο στην προκήρυξη «Άρχισε η Κάθαρση»…. Στις 3.7.1989 η «17Ν» κάλεσε εκ νέου τα μέλη της ΚΝΕ και του ΚΚΕ να αποχωρήσουν, σαμποτάροντας έτσι τη συνεργασία της Αριστεράς με τη Ν.Δ, με αίτημα την κάθαρση.
Θα ακολουθήσει η δολοφονία Μπακογιάννη (26.9.1989), η απόπειρα Παυλή, οι παραινέσεις προς οικολόγους-εναλλακτικούς με στόχο να εμποδίσουν την εκλογή της Ν.Δ. Στις 19.2.1990 η «Επαναστατική Αλληλεγγύη» δολοφόνησε τον Μάριο Μαράτο. Στις 4.2.1990 η «17Ν» έκλεψε μπαζούκας από το Πολεμικό Μουσείο.
Το Μάιο πυροδότησε 28 βόμβες στην Εκάλη και τον Ιούνιο εκτόξευσε την πρώτη ρουκέτα. Στις 8.11.1990 έγινε ή έκρηξη στα χέρια του «Ξηρού του 1990», Κυριάκου Μαζοκόπου, ενώ άρχιζε η δίκη των Σμυρναίου-Μαρίνου, ωστόσο το κίνημα έκανε τα πάντα ώστε να μην εξαρθρωθεί η τρομοκρατική οργάνωση, όπως συνέβη 12 χρόνια αργότερα με το παρόμοιο ατύχημα του Σάββα Ξηρού.
Στις 20.11.1990 η «17Ν» αποπειράθηκε να δολοφονήσει τον Β. Βαρδινογιάννη, ενώ στις 16.12.1990 εκτόξευσε ρουκέτες εναντίον των γραφείων της ΕΟΚ. Τα επόμενα χρόνια έκανε πλήθος επιθέσεων με ρουκέτες και βόμβες και δολοφόνησε τους Ρ. Στιούαρτ (12.3.1991), Τσετίν Γκιοργκιού (7.10.1991), Γ. Βάρη (2.11.1991). Στις 24.7.1992 επιτιθέμενη στον Γ. Παλαιοκρασσά δολοφόνησε τον Θ. Αξαρλιάν, τραυμάτισε τον Λ. Παπαδημητρίου (21.12.1992), συνέχισε με επιθέσεις σε εφορίες, στις 24.1.1994 δολοφόνησε τον Μ. Βρανόπουλο και στις 28.5.1997 τον Κ. Περατικό. Υποτίθεται ότι διέπραξαν οικονομικά «σκάνδαλα» επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη... Τα 2/3 του συνόλου των τρομοκρατικών επιθέσεων έγιναν εναντίον του Κ. Μητσοτάκη είτε προ της ανόδου στην εξουσία, με στόχο την παρεμπόδισή του, είτε κατά τη διακυβέρνηση και εν συνεχεία ως εκδίκηση για όσα συνέβησαν την περίοδο Μητσοτάκη.
