Ερασιτεχνική σημείωση για τον Κώστα Καρυωτάκη

Είναι πολύ πιο εύκολο για νεότερους και τωρινούς ποιητές να αναμετρηθούν στα χάρτινα αλώνια της ποίησης με τον Σεφέρη και τον Ελύτη παρά να αντιπαλέψουν τον Καρυωτάκη. Η αιχμή της κριτικής του Καρυωτάκη στρέφεται πρωτίστως κατά των ποιητών. Χαρακτηρίζει το σινάφι των ποιητών συρφετό (η χρήση εγκλειστικού πληθυντικού δεν πρέπει να μας παρασύρει): Ὅλοι μαζὶ κινοῦμε, συρφετός, γυρεύοντας ὁμοιοκαταληξία. Μιὰ τόσο εὐγενικιὰ φιλοδοξία ἔγινε τῆς ζωῆς μας ὁ σκοπός. Ἀλλάζουμε μὲ ἤχους καὶ συλλαβὲς τὰ αἰσθήματα στὴ χάρτινη καρδιά μας, δημοσιεύουμε τὰ ποιήματά μας, γιὰ νὰ τιτλοφορούμεθα ποιητές. Ο Καρυωτάκης ωστόσο γνωρίζει πολύ καλά ότι δεν ανήκει σ’ αυτόν τον συρφετό. Και έτσι κι αλλιώς, ποιητής που λέει ότι «αλλάζουμε με ήχους και συλλαβές τα αισθήματα στη χάρτινη καρδιά μας» δεν έχει μεγάλη ιδέα για την ποίηση. Το κακό με τις Καρυωτακικές σπουδές είναι ότι ασχολήθηκαν οι φιλόλογοι με τον λεγόμενο Καρυωτακισμό, δηλαδή με ποιήματα ατάλαντων που μιμήθηκαν τους τρόπους του Καρυωτάκη. Με τον Καρυωτακισμό οι ελληνικές φιλολογικές σπουδές λάσπωσαν. Ο Βύρων Λεοντάρης τα λέει μια χαρά: «Ὅλες οἱ λογοτεχνίες ἐκδικοῦνται τὰ βλάσφημα παιδιά τους, κάθε μιὰ μὲ τὸν τρόπο της. Ἡ νεοελληνικὴ λογοτεχνία, καθόλου εὔρωστη, ἀναιμικὴ καὶ κομφορμιστική, ἐπιβιώνουσα ἀκόμα μέχρι σήμερα κάτω ἀπὸ τοὺς ἴδιους ἀκριβῶς κοινωνικοὺς ὅρους ὕπαρξης ποὺ διέγραψε ὁ Καρυωτάκης (ἐπαιτεία τῆς ἀναγνώρισης, ἔπαθλα καὶ βραβεῖα, βιομηχανοποιημένες μεταφράσεις, ἐκδόσεις “ἁπάντων” προθανάτιες καὶ μεταθανάτιες, ἀνθολογίες κ.λπ.) δὲν φαίνεται ἱκανὴ γιὰ μιὰ σοβαρὴ ἐκδίκηση στὴν πρόκληση τοῦ Καρυωτάκη. (…) Ἢ δημιουργοῦν τὸ πλάσμα τοῦ “καρυωτακισμοῦ” γιὰ νὰ τὸν σαβανώσουν μέσα σ’ αὐτὸ – ἀλλὰ “καρυωτακισμὸς” δὲν ὑπῆρξε ποτέ, εἶναι τὸ πιὸ ἀνύπαρκτο, μυθολογικὸ τέρας τῆς νεοελληνικῆς ποίησης. Ἐπιχειροῦν αἰσθητικὲς καὶ φιλοσοφικὲς τοποθετήσεις του χωρὶς αἰσθητικὴ καὶ χωρὶς φιλοσοφία – ὅμως τὰ πιὸ ἔγκυρα κριτικὰ κείμενα ποὺ γράφτηκαν ποτὲ γιὰ Ἕλληνα ποιητή, δηλαδὴ τὰ κείμενα τοῦ Παράσχου, τοῦ Ἄγρα, τοῦ Μαλάνου, δὲν σβήνουν.» Η εμπλοκή του Καρυωτάκη με την ποίηση καθαυτή μπορεί να στρέψει την κριτική μας προσοχή προς ζητήματα που αφορούν την ίδια την ουσία της ποίησης και όχι μόνο τον Καρυωτάκη ή τον Καρυωτακισμό. Στο ιδιότυπο μπρα ντε φερ που παίχτηκε στον Μεσοπόλεμο ανάμεσα στον Καρυωτάκη και την ποίηση ο Καρυωτάκης αναδείχθηκε νικητής.

Ερασιτεχνική σημείωση για τον Κώστα Καρυωτάκη

Σύνδεση