Ο Μάριο βρήκε τον εαυτό του στην έρευνα

Παναγιώτατε, κυρία Πρόξενε, εκλεκτοί καλεσμένοι, κυρίες και κύριοι, Με πολλή συγκίνηση απευθύνω αυτό τον μικρό χαιρετισμό σε όλους όσους σήμερα συγκεντρωθήκατε για να τιμήσετε τη μνήμη του πατέρα μου. Θα μου έδινε τεράστια χαρά αν βρισκόμουν ανάμεσά σας σε αυτή την πρώτη τελετή μνήμης για τον Μάριο, στη δική του Ιστανμπούλ, την πόλη που καθόρισε την ταυτότητά του και που όλοι εμείς στην οικογένεια αισθανόμαστε ότι είναι ένα κομμάτι της πολυπολιτισμικής μας ύπαρξης. Μια ύπαρξη που την επεκτείναμε μέχρι την Καταλονία και το Μεξικό όταν διαλέξαμε τις γυναίκες που μοιραζόμαστε τη ζωή μας μαζί τους. Η πολιτισμική ταυτότητα του Μάριο ήταν ανεξίτηλα χρωματισμένη από τις εμπειρίες του στη γενέτειρά του, την Ιστανμπούλ. Ο Μάριο μιλούσε τούρκικα και ένιωθε περήφανος γι’ αυτό. Τα ελληνικά ήταν η γλώσσα της μητέρας του. Τα γαλλικά ήταν μια άλλη γλώσσα, οικεία στο σπίτι που γεννήθηκε. Η γιαγιά μου, η Ρωξάνη, χρησιμοποιούσε πολλές γαλλικές λέξεις όταν μιλούσε, αλλά ήμουν πολύ μικρός για να συνειδητοποιήσω από ποια γλώσσα προέρχονταν. Ο Μάριο φοίτησε στο Ιταλικό Γυμνάσιο της Πόλης, όλοι μας έχουμε την ιταλική υπηκοότητα, την ίδια που είχε και η Ελληνίδα μητέρα μας, η Αλεξάνδρα. Ο Μάριο αγάπησε με πάθος, από παιδί, τη λογοτεχνία. Ο πατέρας του, ο Κωνσταντίνος, ήταν χρηματιστής στο Χρηματιστήριο της Πόλης και η μητέρα του, η Ρωξάνη, γραμματέας του Ιταλού πρέσβη στην Ιστανμπούλ. Του εξασφάλισαν εξαιρετικούς δασκάλους, οι ίδιοι όμως δεν αγαπούσαν πολύ το διάβασμα, από όσα είχα καταλάβει από τα λίγα πράγματα που έλεγε ο Μάριο για τους γονείς του. Ο Μάριο βρήκε τον εαυτό του στην έρευνα και στο γράψιμο. Στο βιβλίο του για την Πόλη όπου γεννήθηκε –γραμμένο ως διαθήκη για τα πέντε εγγόνια του– μιλάει για τη γοητεία που του άσκησε ο υπαρξισμός στη λογοτεχνία, για το πόσο τον επηρέασε και τον οδήγησε να αναζητήσει τον δικό του δρόμο στην έρευνα και με τα κείμενά του να μας δώσει τη δική του ματιά για τον κόσμο των κειμένων μέσα στην ιστορία τους. Δεν σπούδασε ποτέ λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο, αλλά επέλεξε έναν δικό του ερευνητικό κώδικα, μοναδικό, απαλλαγμένο από μύθους, χωρίς συμβιβασμούς και συμπλεύσεις με τα ρεύματα. Στο μικρό αυτό βιβλίο, ο Μάριο Βίττι έγινε ο ερευνητής της δικής του ταυτότητας, έκανε ανασκαφές στην οικογενειακή ιστορία, στις οικογενειακές αναμνήσεις και στη διαδρομή του στα κείμενα και τις ιστορίες τους, μας έδωσε μια όψη της Πόλης, του δικού του κόσμου σε αυτήν. Στο πρώτο κριτικό του έργο καταπιάστηκε με την ιταλική και τη γαλλική λογοτεχνία, αλλά η συνάντησή του με την Αλεξάνδρα, σαν μοίρα, τον οδήγησε σιγά-σιγά στον προορισμό του, στην ελληνική λογοτεχνία. Έγινε ο κορυφαίος Νεοελληνιστής της εποχής του, άφησε το δικό του ιδιαίτερο ίχνος, αποκάλυψε μέσα από το τοπικό, το ευρύτερο, έδειξε τις διασυνδέσεις, την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών και των σκέψεων από χώρα σε χώρα, από λογοτεχνία σε λογοτεχνία. Οι τελευταίοι μήνες της ζωής του σημαδεύτηκαν από την απώλεια της αγαπημένης του Αλεξάνδρας, που μαζί της μοιράστηκε 70 χρόνια κοινής ζωής. Πρόλαβε να αφήσει για εμάς, τα παιδιά του, κείμενα που μιλάνε για τα βαθιά του συναισθήματα και το τελευταίο κείμενο που έγραψε, λίγες μέρες πριν από το θάνατό του, ήταν για τη σημερινή εκδήλωση που τόσο τον είχε συγκινήσει η προοπτική της. Ο αδελφός μου Μάσιμο και εγώ ευχαριστούμε από καρδιάς την Εύα Αχλάδη και τον Γιώργο Μάμαλο για την οργάνωση αυτής της εκδήλωσης, που τιμάει τον Μάριο Βίττι στην Πόλη όπου γεννήθηκε. Θερμά ευχαριστούμε την Ντάμλα Ντεμίροζου, τον Στέφανο Κακλαμάνη και τον Δημήτρη Γαραντούδη, για τη συμμετοχή τους σε αυτή την τελετή μνήμης στην Istanbul nella Memoria, του πατέρα μας, του αγαπημένου μας Μάριο. Ρώμη, 30 Μαΐου 2023

Ο Μάριο βρήκε τον εαυτό του στην έρευνα

Σύνδεση